14 Mei, half twee in de middag. Exact 75 jaar geleden begon op dit tijdstip het Duitse bombardement op Rotterdam. In slechts een kwartier tijd werd de historische binnenstad – mede door de resulterende branden – in de as gelegd. Het heeft de stad getekend voor het leven en de gevolgen zijn vandaag de dag zichtbaar in grote openbare ruimtes, moderne hoogbouw en indrukwekkende monumenten, waaronder het beeld ‘De Verwoeste Stad’ van Ossip Zadkine en de grondspots ter markering van de brandgrens.
Na een bezoek aan Rotterdam maakte Ossip Zadkine de indrukwekkende sculptuur ‘De Verwoeste Stad’. Het beeld op Plein 1940 dat op 15 mei 1953 werd onthuld toont een menselijk figuur: zonder hart en met de armen richting de hemel.
Er is al geruime tijd discussie over de locatie van De Verwoeste Stad; het beeld zou een prominentere plek in de stad moeten krijgen, zoals het Stationsplein. Echter, wie Plein 1940 bezoekt en daar goed kijkt en voelt zal moeten toegeven dat ‘Jan Gat’ hier thuishoort. In 1953 werd het beeld van Zadkine omringd door leegte, vandaag wordt het omringd door hoogbouw. Een symbool voor het bombardement, temidden van de symbolen van de wederopstanding.
De beeltenis is van Zadkine is ook prominent aanwezig in de grondspots ter markering van de 12 kilometer lange brandgrens: de grens van het door het bombardement verwoestte deel van de stad. Naast deze grondspots zijn er op diverse plekken langs de route grote gedenkstenen te vinden. Wie de brandgrens van dichtbij wil ervaren kan op brandgrens.nl terecht voor een audiotour, routekaarten en diverse achtergrondinformatie.
Dat verloren hart heeft de stad inmiddels weer terug, maar de gevolgen van toen blijven zichtbaar en de verhalen van toen moeten we blijven herhalen. Afgelopen week wist Gers heel Rotterdam kippenvel te bezorgen met de ode ‘In naam van Rotterdam‘. Voor wie deze korte film nog niet gezien heeft: schaam je!
zwakker door toen, sterker door strijd ~ Derek Otte